آندربایت چیست و چگونه با ارتودنسی درمان می‌شود؟

آندربایت نه تنها در اجتماعات یک مشکل ظاهری بد و نامناسب به نظر می رسد بلکه بهداشت دهان و دندان را به خطر می اندازد و هزینه های دندانپزشکی را نیز به شدت افزایش می دهد. ما در این مقاله شما را به طور کامل با این مشکل آشنا خواهیم کرد و به شما می گوییم که چه چیزی باعث بروز آندربایت دندان می شود و چطور باید آن را با کمک ارتودنسی درمان کرد. این شما و این هر آن چیزی که باید در پاسخ “آندربایت چیست؟” بدانید.

آندربایت چیست؟ (Underbite)

آندربایت دندان یکی از مشکلات بزرگ و ساختاری در استخوان های فک و دندان ها در انسان است و به وضعیتی گفته می شود که در آن فک تحتانی یا پایینی بیمار جلوتر از فک بالایی آن است. به عبارتی دندان های فک پایینی، جلوتر از دندان های فک بالایی هستند. حتی اگر اندربایت خفیف هم باشد باز هم ما آن را در دسته مال اکلوژن های کلاس ۳ قرار می دهیم.

علت آندربایت چیست؟ چرا چنین مشکلی پیش می آید؟

دلایل زیادی وجود دارد که می توانند باعث شوند فک پایینی جلوتر از فک بالایی باشد. اما برخی از مهم ترین علل این عارضه عبارتند از:

عادات بد و ناسالم دوران کودکی

در دوران کودکی ممکن است بر اثر دنبال کردن یا اصرار به انجام دادن برخی عادات باعث بروز آندربایت دندان شود. برای مثال موارد زیر می توانند مستقیما در پیدایش این عارضه نقش داشته باشند:

• مکیدن انگشت شست
• فشار آوردن زبان به دندان ها فک پایین
• استفاده بیش از حد از پستانک بعد از ۳ سالگی
• تغذیه از شیشه شیر بعد از سال های شیرخوار
• ریفلاکس بلع نادرست

ژنتیک

بیشتر اوقات که چه عرض کنیم تقریبا بیشتر از ۹۰ درصد موارد آندربایت ناشی از مسائل ژنتیکی و ارثی است. اگر فقط یک نفر دیگر در خانواده شما با چنین عارضه ای به دنیا آمده باشد این امکان وجود دارد که شما هم چنین مشکلی داشته باشید و یا آن را به آیندگان خود منتقل کنید.

از آنجا که ژنتیک شکل و اندازه دندان و فک شما را تعیین می کند، هر مسئله ای که به طور طبیعی در خانواده شما وجود داشته باشد می تواند به شما و فرزندانتان نیز منتقل شود. بنابراین علت اصلی آندربایت دندان می تواند ژنتیک باشد.

وارد شدن تروما و آسیب حاد

اگر صدمه حاد و شدیدی به صورت یا فک شما وارد شده باشد می تواند منجر به آسیب شدید به فک شما شود. در این وضعیت نحوه قرار گیری فک و یا دندان ها ممکن است تغییر کند،  برای مثال فک بالا کمی عقب برود یا فک پایین جلو بیاید. بسیاری از اوقات شما می توانید آسیب وارد شده به فک و جابجایی آن را خیلی زود ترمیم و برطرف کنید، اما بعضی اوقات فک ها بعد از جراحات و حتی جراحی فک کاملاً بهبود نمی یابند.

تومور

تومورهای موجود در فک یا دهان انسان می توانند موقعیت دندان ها را به هم ریخته و باعث کج شدن دندان ها شوند. تومورها حتی در مواقعی می توانند باعث بیرون زدگی یکی از فک ها شوند. اگر عملکرد تومور طوری باشد که فک تحتانی جلوتر باشد آنگاه ما می گوییم که شما آندربایت دارید.

بنابراین به طور کلی موارد زیر باعث ایجاد اندربایت می شوند:

• عادات ناسالم دوران کودکی مثل مکیدن انگشت شست
• ژنتیک
• آسیب و ترومای حاد
• تومور

عوارض آندربایت چیست؟

• اختلالات ظاهری، زیبایی و کاهش اعتماد به نفس؛
• اختلال در بلع و جویدن غذا؛
• افزایش آسیب پذیری دندان ها؛
• بروز درد در ناحیه فک، صورت، دندان ها و حتی سر؛

درمان آندربایت چیست؟

اکثر مردم افراد دندان های صاف و هماهنگی ندارند. همه این افراد معمولا تحت درمان ارتودنسی قرار نمی گیرند. به طور مشابه اگر شخصی آندربایت خفیف داشته باشد نیز در صورتی که مشکلی برای تکلم و جویدن غذا نداشته باشد نیاز به درمان ارتودنسی ندارد. اما اگر مشکلشان جدی باشد باید حتما تحت درمان قرار بگیرند. درمان آندربایت با ارتودنسی اولین و موثرترین نوع درمان این عارضه است. با درمان این مشکل با کمک ارتودنسی افراد از مزایای زیر بهره مند خواهند شد:

• تمیز کردن دندان های شما ساده تر می شود.
• خطر پوسیدگی دندان کمتر می شود.
• خطر بیماری لثه کمتر می شود.
• درمان می تواند تنش در عضلات فک و صورت را تسکین دهد
• احتمال شکستن دندان کمتر است
• اختلال عملکرد مفصل تمپورومندیبولار یا TMJ درمان می شود.

همانطور که گفتیم درمان اندربایت با ارتودنسی دندان میتوان مشکل گشا باشد. ما با کمک دستگاه ها و روش های زیر اقدام به درمان این مشکل میکنیم:

درمان آندربایت با ارتودنسی ثابت و سایر دستگاهای ارتودنسی

بریس های ارتودنسی احتمالاً بهترین گزینه برای درمان آندربایت دندان هستند. برای اینکه بتوانید تحت درمان قرار بگیرید لطفا تنها به یک متخصص ارتودنسی یا یک کلینیک تخصصی مراجعه کنید. زیرا بریس های تقلبی و متخصصین بی تجربه نمی توانند مشکل شما را کاملا حل کنند.

• تنها راه برای درمان آندربایت دندان مراجعه به یک متخصص دندانپزشکی که معمولاً ارتودنتیست یا جراح دهان و دندان است، می باشد. متأسفانه، این عارضه چیزی نیست که بتوان با ارتودنسی متحرک مثل اینویزیلاین ها یا Invisalign اصلاح کرد.
• در مواردی که مشکل آندربایت خفیف باشد، یک دندانپزشک می تواند از سیم یا پرانتز پلاستیکی برای جابجایی دندان ها به نقاط صحیح خود استفاده کند.
• اگر دندان ها بیش از حد شلوغ باشند یا به اصطلاح دندان ها دچار ازدحام و کراودینگ باشند متخصص ارتودنسی می تواند چند عدد دندان بکشد تا فضا برای صاف کردن سایر دندان ها و فک وجود داشته باشد.

عمل جراحی

بدون هیچ مشکلی اکثر جراحان دهان می توانند از طریق عمل جراحی، آندربایت دندان را اصلاح کنند. زمانی که از طریق جراحی اقدام به اصلاح این مشکل شود می گوییم که شخص تحت عمل جراحی فک قرار گرفته است. در این عمل جراح فک معمولا از طریق برش استخوان فک، سیم ها و پلاک ها یا پیچ های مخصوص ارتوپدی اقدام به اصلاح شکل فک می کند.

نکته: درست مانند هر جراحی دیگری، جراحی فک نیز خطرات زیادی با خود به همراه دارد. بنابراین انجام جراحی فک به منظور درمان آندربایت دندان نیز بدون عوارض نیست و ممکن است شخص دوره نقاهت و بهبودی چندان آسانی در پیش نداشته باشد.

هزینه جراحی فک چقدر است؟

در کشوری مثل آمریکا اگر شخصی تحت پوشش بیمه باشد می تواند نهایتا با ۵۰۰۰ هزار دلار به درمان آندربایت خفیف تا شدید دندان بپردازد. اما اگر همین شخص بیمه نداشته باشد در مواردی ممکن است از ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار دلار هزینه جراحی پرداخت کند. هزینه جراحی آندربایت در کشور ما معمولا متفاوت و شاید کمتر باشد.

چرا هزینه جراحی و درمان آندربایت زیاد است؟

دلیل بالا بودن هزینه درمان آندربایت علاوه بر جراحی به خاطر این است که شامل معاینه اولیه، اشعه ایکس، بیهوشی، برش استخوان و تغییر شکل مجدد فک است. همچنین به تجهیزات ویژه ای برای جراحی فک مانند صفحات فلزی، سیم و پیچ هایی که فک را بعد از عمل نگه می دارند نیاز است.

دوره بهبودی بعد از عمل فک

پس از جراحی، بهبودی کامل ۱ تا ۳ هفته طول می کشد و پس از آن ممکن است به نوعی درمان ارتودنسی بعد از آن (مانند بریس یا نگهدارنده و ریتینر) نیاز داشته باشید.

تفاوت اوربایت و آندربایت چیست؟

تفاوت بین اوربایت و آندربایت دندان تنها در فکی است که جلوتر است. برای مثال در اندربایت همانطور که گفتیم فک پایین جلوتر است. در اوربایت هم فک بالا معمولا بیش از حد جلو است. دقیقا مشابه ارتودنسی آندربایت، درمان اوربایت هم نیازمند ارتودنسی و جراحی است.