چگونه از شر پلاک دندان و تارتار خلاص شویم؟
در این مقاله به پاسخ سوالات بسیار زیادی درباره پلاک دندان و تارتار خواهیم پرداخت که از جمله این سوالات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جرم یا پلاک دندان چیست؟
- برای از بین بردن جرم دندان چه باید کرد؟
- برای از بین بردن جرم دندان چی خوبه؟
- مهمترین درمان از بین بردن جرم دندان با روش خانگی کدام است؟
پلاک همیشه هست!
مهم نیست که چقدر از دندان های خود مراقبت می کنید، به احتمال زیاد پلاک دندان یا تارتار یا هر دو می توانند در هر دوره ای از زندگی روی دندان های شما تشکیل شوند. شما می توانید هر روز مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و خلاصه دهان خود را شستشو دهید، اما ذرات ریز مواد غذایی و کثیفی که از آنچه می خورید باقی مانده است روی دندان های شما تحت عنوان پلاک یا جرم پشت دندان جمع می شود. به همین دلیل مراجعه منظم به دندانپزشک برای رفع این پلاک و تارتار بسیار مهم است؛ یک دندانپزشک می توانند پلاک و تارتار را از بین ببرد.
آیا پلاک دندان و تارتار یکی هستند؟
“پلاک پشت دندان” و “تارتار” غالباً به صورت اشتباه به جای هم مورد استفاده قرار می گیرند، اما در واقع یکسان نیستند. آنها به یکدیگر مرتبط هستند اما مفاهیم و ساختارهایی کاملا متفاوت از هم هستند. در ادامه بیشتر درباره تک تک این موارد صحبت خواهیم کرد.
جرم دندان یا پلاک دندان چیست؟
از نظر فنی، پلاک دندان یا جرم پشت دندان بیوفیلیمی از باکتری های میکروسکوپی است. به عبارت ساده، پلاک فقط مقدار زیادی از باکتری های کوچک، باریک و میکروسکوپی هستند که به شکلی نامنظم کنار هم قرار گرفته اند.
هرچند که پلاک ها ساختارهای ناخوشایندی هستند اما همه آن ها را هر روز تجربه می کنیم. در واقع ما با هرچیزی که می خوریم و می نوشیم باعث شکل گیری پلاک ها و جرم پشت دندان ها می شویم. اگر بلافاصله مسواک زدید و دهان خود را شستشو دادید از شر آن ها خلاص می شوید، اما اگر تنبلی کنید و به موقع دهان و دندان خود را نشویید کم کم پلاک دندان زیاد و سخت می شود.
جرم پشت دندان و پلاک چگونه تشکیل میشود؟
حتی درست بعد از مسواک زدن، لایه ای از بزاق حاوی گلیکوپروتئین ها شروع به تجمع می کنند. این گلیکوپروتئین ها به محافظت از دندان های شما کمک می کنند، اما باعث می شوند باکتری ها به غشای اطراف آن چسبیده و این منجر به تشکیل پلاک می شود.
بعد از تشکیل پلاک اولیه، باکتری های روی این غشاء از اکسیژن تغذیه کرده و کم کم شروع به تقسیم شدن می کنند. کار به جایی می رسد که یک میکروکلونی کوچک که پر از باکتری های ریز و درشت است شکل می گیرد؛ این تجمع نوعی پلاک دندان است.
بیشتر بخوانید: پلاک دندان در ارتودنسی چیست؟
پلاک دندان چگونه است؟ ظاهر جرم پشت دندان چه شکلی است؟
نمی توان با چشم غیر مسلح ساختارهای جداگانه پلاک را دید اما اگر شما هم دندان های خود را مسواک نمی زنید احتمالا رنگ دندان هایتان زرد می شود. در واقع چیزی که باعث این تغییر رنگ می شود فعالیت باکتری ها و فرسایش مینای دندان است.
تارتار دندان چیست؟
وقتی به پلاک ها و جرم پشت دندان ها توجه نکنیم، کم کم بیشتر و بیشتر و درنتیجه سخت و سخت تر می شوند. زمانی که پلاک دندان سخت و سفت می شود ما می گوییم که تارتار تشکیل شده است. تارتار با همکاری بزاق دهان و مواد معدنی موجود در دهان ایجاد می شود.
تارتار بیشتر در مناطقی از دهان که در معرض بزاق بیشتری هستند شکل می گیرد. برای مثال دندان های آسیاب جایی هستند که بیشتر از هر دندان دیگری تارتار می بندند. تارتار ممکن است در اطراف خط لثه ایجاد شود که می تواند باعث التهاب و قرمزی لثه شود. اگر به موقع برداشته نشود می تواند باعث ایجاد بیماری لثه شود.
علائم پلاک دندان و تارتار دندان چیست؟
با اینکه علائم پلاک دندان و تارتار تقریبا مشابه است، اما تفاوت هایی نیز با یکدیگر دارند.
علائم پلاک دندان عبارتند از:
- بوی بد دهان؛
- احساس مبهم روی دندان ها؛
- حساسیت، قرمزی و تورم لثه ها در هنگام مسواک زدن؛
علائم تارتار دندان عبارتند از:
- متورم شدن لثه ها؛
- احساس خشن روی دندان ها؛
- خونریزی مداوم لثه ها؛
چرا برداشتن پلاک دندان و تارتار از اهمیت بسیاری برخوردار است؟
پلاک پشت دندان ها و تارتار علاوه بر اینکه ساختارهایی ناخوشایند هستند، می توانند باعث ایجاد پوسیدگی و حفره دندان شوند. اگر بلافاصله آنها را حذف نکنید، بزرگتر شده و باعث ایجاد عفونت در بخش های مختلف دهان از جمله لثه ها و در نهایت لق شدن و مردن دندان ها می شوند.
وقتی به طور مرتب مسواک نزنید، نخ نکشید و به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه نکنید، به مرور زمان پلاک دندان و تارتار سخت ایجاد می شود و به دلیل پیشگیری از بروز عفونت های ثانویه، از بین بردن پلاک دندان و تارتار مهم است.
برای از بین بردن جرم دندان چه باید کرد؟
شما می توانید با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از بروز این مشکل پیشگیری کنید. اما زمانی که تشکیل شدند و تبدیل به تارتار شدند، دیگر تنها با مسواک زدن قابل برداشتن نیستند. بلکه باید با روش های حمایتی و موثرتری اقدام به از بین بردن پلاک دندان کرد. در ادامه با برخی از روش های از بین بردن جرم پشت دندان آشنا خواهید شد.
داروهای خانگی برای از بین بردن پلاک دندان ها و تارتار از دندان ها
برای از بین بردن جرم دندان به روش خانگی می توانید راه حل های زیر را امتحان کنید:
- به طور مرتب با استفاده از یک حرکت ثابت و آرام به مدت سه دقیقه دندان های خود را مسواک بزنید. مسواک زدن دندان هایتان حدود ۳۰ دقیقه بعد از هر وعده غذایی به کاهش مقدار پلاک و تارتار کمک می کند.
- از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. فلوراید کمک خواهد کرد که هر گونه آسیب به دندان شما، به ویژه مینای دندان شما، ترمیم شود و آن را از آسیب ناشی از اسید و پوسیدگی محافظت کند.
- از خمیردندان ضد تارتار استفاده کنید. برخی خمیر دندان ها به گونه ای طراحی و ساخته می شوند که مانع از تشکیل تارتار می شوند.
- از بین بردن پلاک دندان با جوش شیرین، از جوش شیرین به عنوان خمیر دندان استفاده کنید؛ این ماده دارای خاصیت سایندگی است که به از بین بردن پلاک و تارتار کمک می کند. برای از بین بردن جرم دندان با جوش شیرین می توانید مخلوطی از آب، جوش شیرین و یک قاشق غذاخوری نمک استفاده کنید.
- برای تمیز کردن دندان ها از ژل آلوئه ورا با آب، جوش شیرین و مقداری آب لیمو استفاده کنید.
- دندان های خود را با کمک پوست پرتقال بشویید. مواد موجود در پوست پرتقال به از بین بردن پلاک و تارتار یا پیشگیری از تشکیل آن ها کمک میکنند.
- جویدن سبزیجات خام می تواند به تمیز کردن دندان های شما کمک کند.
- دهان خود را با کمک دهانشویه ها بشویید.
جرم گیری دندان برای از بین بردن پلاک پشت دندانی
همه این داروهای خانگی برای از بین بردن پلاک دندان بسیار مفید و اغلب ضروری هستند، اما هیچ چیز نمی تواند جایگزین یک شستشوی حرفه ای یا جرم گیری دندان توسط دندانپزشک شود. دندانپزشکان نه تنها سالها آموزش های پایه دیده اند بلکه با کمک ابزارهای بی خطری در کمترین زمان ممکن به تمیز و سفید شدن دندان های شما کمک می کنند.
آنها با استفاده از اسکرابر، برس های مخصوص و آینه های دندانپزشکی دوردست ترین بخش های دهان و دندان شما را دیده و از وجود پلاک دندان تمیز می کنند. در واقع بهترین راه برای از بین بردن پلاک پشت دندان ها شستشوی حرفه ای یا جرم گیری آن ها است. شما باید برای سالم نگه داشتن دندانها، هر شش ماه یکبار یا هر سال دو بار به یک کلینیک دندانپزشکی خوب بروید.
هزینه جرم گیری دندان چقدر است؟
هزینه جرم گیری دندان و تمیز کردن دندان با روش های دندانپزشکی معمول، که شامل از بین بردن پلاک و تارتار است، در تمام دنیا به صورت میانگین می تواند بدون بیمه حدود ۹۹ دلار هزینه ببرد. در مقاله ای جداگانه به طور مفصل درباره تعرفه خدمات دندانپزشکی صحبت کرده ایم؛ برای اطلاع از هزینه جرم گیری دندان می توانید روی لینک سبز تعرفه دندانپزشکی کلیک کنید.
چگونه دندان های خود را در برابر پلاک دندان محافظت کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از ایجاد پلاک دندان و تارتار، تمیز کردن دندان ها با مسواک و استفاده از نخ دندان است. شما باید روزانه دست کم دو بار دندان های خود را مسواک بزنید و همچنین با کمک روش های طبیعی و بی خطر به از بین بردن پلاک دندان در خانه کمک کنید.
اما فراموش نکنید که از بین بردن پلاک پشت دندان در خانه هم کافی نیست و باید این نکته را هم از یاد نبرید که مراجعه منظم و هر ۶ ماه یکبار به کلینیک دندانپزشکی هم یکی دیگر از راه های پیشگیری از تشکیل پلاک دندان و تارتار است.
