عفونت دندان؛ دلایل، علائم، عوارض و روش های درمان

هر گونه درد دندانی می تواند نشان از مشکلی باشد و باید نسبت به بررسی دلیل و درمان آن اقدام شود. پوسیدگی یا خرابی دندان در صورت عدم درمان ممکن است منجر به عفونت دندان شود. عفونتی که نه تنها منجر به درد و تورم می شود بلکه ممکن است در گذر زمان به سایر بخش های بدن هم سرایت کند و عوارض بسیار خطرناکی بروز پیدا کند. 

به توصیه دکتر امیر کامیار خضری متخصص ارتودنسی در صورتی که دندان خراب یا پوسیده دارید و حتی هیچ دردی هم ندارید جهت درمان مشکل به یک دندانپزشک مراجعه کنید. چرا که برخی مشکلات دهان و دندان مثل بوی بد دهان هم می تواند به دلیل عفونت کردن دندان باشد. 

عفونت دندان چیست؟

در صورتی که عصب دندان تحت شرایطی مثل پوسیدگی دندان، تجمع باکتری در ریشه دندان و … درگیر شود گفته می شود که آن دندان دچار عفونت شده است. 

امکان ندارد که عفونت به یکباره و بدون دلیل خاصی رخ دهد؛ بلکه یک روند طولانی مدت است که از تخریب تاج دندان شروع می شود و در نهایت به لثه می رسد. اینکه درمان عفونت دندان را در چه مرحله ای آغاز کنید، شرایط را به طور کامل تحت تاثیر قرار می دهد. در صورتی که نسبت به درمان دیر اقدام کنید ممکن است نیاز به درمان ریشه دندان و عصب کشی دندان داشته باشد.  

علائم عفونی شدن دندان ها در مرحله اولیه درد دندانی است و علائم بعدی آن شامل بوی بد دهان، احساس تلخی دهان، بی حالی و تب است. 

علت عفونت دندان چیست؟

دلایل عفونی شدن دندان می تواند متفاوت باشد که اصولا در دراز مدت منجر به بروز این مشکل می شوند. از جمله دلایل عفونت در دندان عبارتند از:

• در صورتی که یک دندان پوسیده را مدت ها به حال خود رها کنید احتمال بروز عفونت بسیار زیاد است.
• افرادی که حساسیت دهان و دندانی دارند ممکن است دچار این مشکل شوند.
• درمان های کانال ریشه دندان که از قبل انجام شده یکی از دلایل شایع ایجاد عفونت در دندان است. 
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یکی دیگر از دلایل رایج بروز این مشکل است. 
• برخی فرآیندهای درمانی و مصرف برخی داروهای خاص هم می توانند در دراز مدت منجر به ایجاد عفونت در دندان شوند. 
• داشتن رژیم غذایی نامناسب به همراه قند بالا و مصرف بیش از حد نوشابه و نوشیدنی های شیرین نیز در دراز مدت می توانند باعث عفونت در دندان شوند. 

اما اگر بخواهیم به صورت کلی دلایل عفونت در دندان را شرح دهیم باید بگوییم که هر گونه مشکل در دهان و دندان که فضا را برای تجمع باکتری ها در ناحیه بین دندان و لثه فراهم می کند می تواند منجر به عفونت در دندان شود. 

علائم آن

در صورت مشاهده علائم زیر می توانید متوجه عفونی شدن دندانتان شوید:

• حساسیت به خوردن نوشیدنی ها و غذاهای سرد و گرم
• درد شدید دندانی که حتی با خوردن مسکن ها هم بهبود زیادی حاصل نمی شود.
• تغییر رنگ یک یا چند دندان با سایر دندان ها
• ایجاد ورم در ناحیه لثه، فک و صورت
• ایجاد بو و طعم بد در دهان
• درد شبانه دندان
• عدم توانایی در باز کردن کامل دهان
• و …

عوارض عفونت دندان چیست؟

در صورت عدم درمان به موقع عفونت ممکن است عوارض عفونت دندان بروز پیدا کنند که این عوارض عبارتند از آبسه دندان، سلولیت، سپسیس، استئومیت و کیست دندان. 

روش های پیشگیری از بروز این مشکل چیست؟

• رعایت بهداشت دهان و دندان که شامل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه است.
• عدم مصرف دخانیات
• رژیم غذایی سالم با قند پایین
• محدود کردن مصرف نوشیدنی های گازدار و شیرین
• مصرف روزانه میوه و سبزیجات
• غرغره آب نمک در صورت عدم دسترسی به مسواک

درمان عفونت دندان در خانه

در صورتی که دندانی عفونی شده باشد نمی توان با روش های خانگی نسبت به درمان کامل آن اقدام کرد؛ اما به کمک این روش ها می توان تا زمان مراجعه به دندانپزشک علائم عفونت مثل درد و ورم را کنترل کرد و تا حدی از گسترش عفونت به سایر بخش ها جلوگیری کرد. از جمله روش های درمان عفونت دندان در خانه عبارتند از:

• استفاده از دهانشویه
• غرغره آب نمک و آبلیمو
• استفاده از مسکن ها برای تسکین درد دندان
• استفاده از کمپرس سرد برای تورم و درد
• نوشیدن دمنوش های تسکین دهنده درد و کاهنده تورم مثل دمنوش گل داوودی
• گذاشتن زنجبیل و زردچوبه برای عفونت دندان هم می توانند موثر باشند. 
• سیر برای عفونت دندان بسیار موثر است که می توانید آن را بجویید یا سیر له شده را با کمی نمک بر روی دندانی که عفونت کرده است قرار دهید.

درمان های پزشکی

با توجه به فاکتورهای مختلفی مثل محل دقیق عفونت، گسترش یا عدم گسترش عفونت، شرایط جسمی فرد و … روش های درمان عفونت دندان هم می توانند متفاوت باشند. از جمله مهم ترین روش های درمانی پزشکی این مشکل عبارتند از:

عصب کشی دندان

در صورتی که عفونت به عمق دندان ها نفوذ کرده باشد نیاز به عصب کشی دندان یا روت کانال دندان است. این روش با ایجاد حفره در تاج دندان و حذف پوسیدگی ها، باکتری ها و عفونت ها انجام می شود.

اپیکو کتومی

در برخی موارد ممکن است دندانپزشک با عصب کشی نتواند به طور کامل عفونت را خارج کند و نیاز به درمان های تکمیلی مثل اپیکو کتومی باشد. در این روش درمانی بخشی از لثه باز می شود و ریشه انتهایی دندان که عفونی شده است خارج می شود. 

مصرف آنتی بیوتیک برای عفونت دندان

از آنتی بیوتیک ها برای کنترل شرایط عفونت و جلوگیری از انتقال و گسترش آن استفاده می شود. در صورتی که بیمار سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد دندانپزشک قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان مانند آموکسی سیلین و مترونیدازول را تجویز می کند.

چگونه درد ناشی از دندان عفونی شده را کاهش دهیم؟

به دلیل اینکه عفونی شدن دندان یک مشکل خطرناک است نیاز است که در صورت مشاهده علائم آن هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید و این را بدانید که روش های خانگی برای درمان قطعی عفونت دندان موثر نیستند. اما برای کاهش درد ناشی از دندان عفونی شده تا مراجعه به کلینیک دندانپزشکی می توانید روش های زیر را امتحان کنید:

• از خوردن و آشامیدن مواد غذایی و نوشیدنی های خیلی سرد یا خیلی گرم خودداری کنید.
• از خوردن غذاهای سفت و سخت پرهیز کنید.
• از مسکن های بدون نسخه برای کاهش دندان درد استفاده کنید.

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

با توجه به عوارض خطرناک این مشکل بهتر است با دیدن نشانه ای کوچک به دندانپزشک مراجعه کنید. هر چه زودتر نسبت به درمان عفونت دندان اقدام شود از انتقال و گسترش و عفونت جلوگیری می کنید و همچنین با روش های درمانی ساده و کم هزینه می توانید عفونت را از بین ببرید. 

البته برخی از عفونت های دندانی مخفی هستند و علامتی ندارد و شما می توانید در صورت مراجعه ۶ ماه به یکبار به مراکز دندانپزشکی از بروز چنین مشکلی پیشگیری کنید. 

از کجا بفهمیم عفونت دندان به سایر قسمت های بدن سرایت کرده است؟

در صورتی که نسبت به درمان این مشکل اقدام نکنید امکان سرایت آن به سایر قسمت های بدن وجود دارد که خطرات و مشکلات زیادی را به دنبال دارد. از جمله نشانه های سرایت عفونت به سایر نقاط بدن عبارتند از:

• احساس ضعف و خستگی بدون دلیل
• تب
• افزایش تعریق
• سردرد و سرگیجه
• افزایش ضربان قلب و نبض
• افزایش میزان تنفس
• اختلال در تنفس، بلع و باز کردن دهان
• تیره شدن رنگ ادرار
• حالت تهوع و استفراغ

سوالات متداول