تغذیه در زمان ارتودنسی؛ بایدها و نبایدها
یکی از شروط اصلی عادت کردن سریع به سیم کشی دندان ها و آسیب ندیدن آنها رعایت اصول تغذیه در زمان ارتودنسی است. پس از سیم کشی دندان ها نیاز است که تغییراتی در رژیم غذایی روزانه خود به وجود بیاورید. در ادامه فهرستی از غذاهای مناسب در زمان ارتودنسی و همچنین غذاهای ممنوعه در زمان ارتودنسی را آورده ایم.
فهرست غذاهای مناسب در زمان ارتودنسی
تغذیه در زمان ارتودنسی باید شامل مواد غذایی زیر باشد:
کربوهیدرات ها
کربوهیدرات ها که بیشتر شامل غلات می شوند حدود یک چهارم از انرژی مورد نیاز بدن را تامین می کنند. اصولا در رژیم غذایی ما ایرانیان غلات به صورت نان و برنج مصرف می شود که مصرف آنها در زمان ارتودنسی دندان مشکلی ایجاد نمی کند؛ چرا که نان و برنج هر دو نرم هستند و به راحتی جویده می شوند.
لبنیات
یک چهارم دیگر رژیم غذایی سالم را لبنیات تشکیل می دهند. یکی از ملزومات اصلی داشتن دندان ها و استخوان های سالم و قوی مصرف لبنیات است. فرآورده های لبنی سرشار از کلسیم، ویتامین D، پتاسیم و پروتئین هستند. خوشبختانه فرآورده های لبنی اصولا به شکل مایع هستند و نیازی به جویدن زیاد ندارند و در لیست غذاهای نرم برای ارتودنسی قرار می گیرند.
سبزیجات
به دلیل اینکه سبزیجات ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را تامین می کنند یک چهارم دیگر رژیم غذایی سالم را تشکیل می دهند. در صورتی که سبزیجات را به صورت پخته شده و پوره شده میل کنید مشکلی برای سیم کشی دندان ها ایجاد نمی کند. البته سبزیجات خام را هم می توانید به صورت رنده شده میل کنید.
میوه ها
میوه هم بخشی دیگر از رژیم غذایی سالم است؛ اما شایدن خوردن آنها در حین ارتودنسی دندان دشوار باشد. گاز زدن میوه های سخت مثل سیب، گلابی، هلو و … ممکن است برای سیم کشی دندان ها مشکل ساز باشد. متخصصین ارتودنسی آب میوه های طبیعی را جایگزین مناسبی برای میوه های سفت در زمان ارتودنسی می دانند و اینکه می توانید میوه های نرم را به صورت خرد شده و به آرامی میل کنید.
آجیل ها و دانه ها
آجیل ها و دانه ها هم باید در رژیم غذایی افراد جای داشته باشند که به دلیل سفت و سخت بودن آنها خوردن آنها در حین ارتودنسی دندان می تواند مشکل ساز باشد. به همین دلیل متخصصین ارتودنسی کرم ها و کره های انواع آجیل ها مانند کره بادام زمینی و … را پیشنهاد می کنند و همچنین می توانید آجیل ها را آسیاب کنید و سپس نوش جان کنید.
گوشت
به دلیل سخت جویده شدن گوشت خوردن آن در زمان ارتودنسی پیشنهاد نمی شود. در این ایام می توانید پروتئین مورد نیاز بدن را از سایر مواد غذایی مثل تخم مرغ، پنیر کاتیج یا توفو تامین کنید.
مشاوره تخصصی و انجام کلیه درمان های ارتودنسی در کرج و تهران
لیست غذاهای نرم برای ارتودنسی
اصولا متخصصین ارتودنسی خوردن غذاهای نرم در زمان ارتودنسی دندان را توصیه می کنند که شامل خوراکی های زیر می باشد:
- ذرت بو داده بدون پوسته
- انگور بدون هسته
- پرتقال
- توت فرنگی و سایر میوه های خانواده بری
- کلوچه، کراکر یا کوکی های سبک و نرم
- انواع پنیر نرم
- کره بادام زمینی
- نودل نرم با آب زیاد و گوشت له شده مرغ
- اسموتی و شیک
- ماست، پودینگ و بستنی
- آووکادو رسیده
- انواع سوپ های صاف
- پوره سیب زمینی
- میوه های پخته شده
- میوه های رسیده مانند موز یا هلو بدون پوست
- سبزیجات خرد شده یا پخته شده
- بلغور جو دوسر و سایر غلات داغ
- پاستا پخته شده
- نان نرم بدون غلات کامل
- دسرهای ژله ای
اهمیت تغذیه متعادل در زمان ارتودنسی دندان
سیم کشی دندان ها فشارهای جسمی، عاطفی و فیزیولوژیک را به همراه دارد که نیاز به مواد غذایی مقوی و مغذی را در این ایام بیشتر می کند. همچنین به دلیل اینکه بیشتر ارتودنسی در سنین کودکی و نوجوانی انجام می شود افراد در این سن در حال رشد هستند و نیاز مضاعفی به تغذیه مفید و سالم دارند.
بیشتر بخوانید: ارتودنسی نوجوانان
همچنین باید از انجام برخی عادات غلط که منجر به شکستن بریس ها می شوند، خودداری کنید. طول درمان ارتودنسی ثابت بین ۱/۵ سال تا ۳ است که در این مدت رعایت اصول تغذیه در زمان ارتودنسی کاملا ضروری است.
متخصصین ارتودنسی اصولا به بیماران خود لیست غذاهای نرم برای ارتودنسی را ارائه می دهند تا از شکستن بریس ها جلوگیری شود.
روز اول ارتودنسی چه باید خورد؟
سیم کشی دندان ها باعث می شود که دندان ها و لثه ها در روزهای ابتدایی بسیار حساس شوند. به همین دلیل در چند روز اول بعد از ارتودنسی پزشکان توصیه می کنند که اسموتی ها و شیک های مقوی را جایگزین وعده های غذایی خود کنید. زیرا شیک ها و اسموتی ها نیاز به جویدن ندارند و فشاری به لثه ها و دندان ها وارد نمی کنند همچنین به دلیل اینکه این نوشیدنی ها خنک هستند منجر به تسکین درد لثه و دندان می شوند.
بیشتر بخوانید: درد ارتودنسی دندان
رژیم غذایی پس از هفته اول ارتودنسی
اصولا پس از گذشت هفته اول دندان ها به سیم کشی عادت می کنند و می توانید غذاهای نرم را میل کنید. شما در طول درمان ارتودنسی تنها اجازه دارید از لیست غذاهای نرم برای ارتودنسی استفاده کنید و غذاهای سفت و میوه های سفت مثل سیب را به قطعات کوچک خرد کنید و سپس بخورید تا به بریس ها آسیبی وارد نشود.
پروتئین های نرم مثل تخم مرغ، پنیر کاتیج و … می توانید جایگزین گوشت کنید تا راحت تر جویده شوند.
مواد غذایی ممنوعه در زمان ارتودنسی دندان
در صورتی که اصول تغذیه در زمان ارتودنسی را رعایت نکنید و تنها یک بار غذای سفت بخورید یا لقمه بزرگی بردارید ممکن است بریس های شما آسیب ببیند و منجر به افزایش هزینه درمان ارتودنسی شما و البته طولانی تر شدن درمان شود. بنابراین قید خوردن مواد خوراکی زیر را در زمان ارتودنسی بزنید:
غذاهای سفت و سخت
خوردن هرگونه خوراکی سفت مثل هویج خام، نان سفت دور پیتزا، ته دیگ، یخ و … در حین سیم کشی دندان ها ممنوع است. یک بار گاز زدن این خوراکی ها ممکن است شکستگی و آسیب دادن بریس های ارتودنسی را به همراه داشته باشد.
مواد خوراکی چسبناک
خوردن مواد خوراکی چسبناک مثل آدامس، شکلات و … در زمان ارتودنسی دندان ممنوع است.
غیر خوراکی ها
بسیاری از عادت ها غلط مثل جویدن مداد، ناخن و … هم برای دندان ها و هم ارتودنسی دندان ها مضر هستند.
بیشتر بخوانید: ورزش های مجاز و غیرمجاز در طول ارتودنسی
سوالات متداول تغذیه در زمان ارتودنسی
در طول درمان ارتودنسی به منظور تقویت استخوان ها، ترمیم بافت های دهانی، تسریع روند درمان و همچنین حفظ سلامت بدن باید از مواد غذایی سرشار از کلسیم، فسفر، پتاسیم، روی، منیزیم و همچنین ویتامین هایی مثل ویتامین A,B,C,D,E مصرف کنید.
بله، پاپ کورن در لابه لای دندان ها و ابزارهای ارتودنسی گیر می کند و منجر به پوسیدگی دندان و تورم بافت لثه می شود. همچنین خوردن پاپ کورن ممکن است منجر به شکستن براکت های ارتودنسی شود.
بله اما توصیه می شود به منظور جلوگیری از تغییر رنگ دندان ها و براکت های ارتودنسی پس از مصرف این نوشیدنی ها حتما از دهانشویه استفاده کنید.
