نگهدارنده ارتودنسی چیست و چه کاربردی دارد؟

شاید خواندن این جمله برایتان کمی ناراحت کننده باشد و شاید اصلا نخواهید آن را بشنوید اما “بعد از برداشتن بریس های ارتودنسی کار شما هنوز با متخصص ارتودنسی تمام نشده است”. زمانی که شما براکت های خود را بر می دارید، تازه وارد یک مرحله دیگر از ارتودنسی می شوید، این مرحله شامل استفاده از ریتینر ارتودنسی یا نگهدارنده ارتودنسی است که تقریبا هر کسی که تحت درمان قرار گرفته باید زیر بار استفاده از آن ها هم برود.

نگهدارنده ارتودنسی چیست؟

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر نوعی دستگاه ارتودنسی است که در مراحل انتهایی درمان به منظور تثبیت درمان ارتودنسی از آن استفاده می شود. این دستگاه به شما کمک می کند که حالت و موقعیت دندان ها بعد از برداشتن بریس ها را حفظ کنید؛ در واقع اگر بعد از درمان از این دستگاه های مفید استفاده نکنید، ممکن است نتیجه ماه ها صبر و تحمل شما برای صاف شدن دندان هایتان از بین برود.

ریتینر ارتودنسی چگونه ساخته می شود؟

متخصص ارتودنسی از دندان های صاف و ارتونسی شده شما قالب می گیرد و قالب را به لابراتورا می فرستد. بعد از چند روز، قالب شما که معمولا پلاستیکی و دقیقا متناسب با دندان های شما است، ساخته می شود و از آن به بعد می توانید برای تثبیت نتایج دندان های ارتودنسی شده خود از این نگهدارنده استفاده کنید.

انواع نگهدارنده ارتودنسی کدامند؟

به طور کلی ما دو نوع ریتینر ارتودنسی داریم که عبارتند از:

• نگهدارنده ارتودنسی ثابت
• نگهدارنده ارتودنسی متحرک

اولی ثابت است و باید برای مدت طولانی به روی دندان های شما قرار بگیرد؛ مثلا ممکن است بیش از یک سال مجبور باشید از آن ها استفاده کنید. اما دومی متحرک است و قابلیت جابجایی دارد؛ یعنی لازم نیست همیشه خدا آن ها را روی دندان های خود قرار دهید. هر دو نگهدارنده ارتودنسی ریتینر از لحاظ ظاهری با هم تفاوت دارند.

ریتینر متحرک ارتودنسی

یک ریتینر ارتودنسی متحرک معمولا از یک قطعه سیم و یک قطعه یکدست آکریلیک رنگی تشکیل شده است. بخش آکریلیک روی کام دهان قرار می گیرد و بخش فلزی نیز بر روی دندان های جلویی شما قرار می گیرد. از این نوع ریتینرها معمولا برای دندان های فک بالایی استفاده می شود.

ریتینر متحرک ارتودنسی، دندان های شما را در جای و موقعیت صاف شده جدیدشان نگه می دارد و در عین حال شما می توانید در هنگام غذا خوردن، نوشیدنی یا مواقع ضروری این دستگاه را از دهانتان بیرون بیاورید.

انواع نگهدارنده ارتودنسی متحرک

متداول ترین نوع ریتینر متحرک ارتودنسی، “هاولی” است. اما همچنین انواع پلاک نگهدارنده ارتودنسی باکیفیتی مانند Essix ، Vivera و Zendura نیز وجود دارند که می توانند به عنوان یک ریتینر متحرک دندان های شما را در موقعیت صاف شده نگهداری کنند. این پلاک ها در واقع شبیه به اینویزیلاین ها که همان پلاک های ارتودنسی نامرئی محسوب می شوند، هستند و به آنها نگهدارنده ارتودنسی شفاف گفته می شود.

ریتینر ثابت ارتودنسی

ریتینر ثابت ارتودنسی، تنها متشکل از یک سیم قوس دار خاصی است که مشابه سیم ارتودنسی است. که ارتودنتیست این سیم را به فضای پشت دندان های بالا و پایین و با کمک یک چسپ مخصوص متصل می کند. شما باید بعد از اتمام دوره درمان با بریس، برای یک مدت طولانی این نوع نگهدارنده ها را به پشت دندان های خود متصل کنید. (البته متخصص ارتودنسی این کار را می کند.) یک نکته مهم در مراقبت از نگهدارنده ارتودنسی ثابت این است که تمیز کردن اطراف نگهدارنده پشت دندانی معمولا دشوار است.

نحوه استفاده از ریتینر ارتودنسی

در ابتدای امر باید هر روز آن ها را استفاده کنید اما در اواخر دوره درمان به شما گفته خواهد شد که تنها آخر شب و هنگام خواب از این نگهدارنده ها استفاده کنید.

نکته منفی که در خصوص یک نگهدارنده متحرک وجود دارد این است که می تواند شکسته شود. همچنین اگر در معرض گرمای زیاد قرار داشته باشد می تواند ذوب شود.

مدت زمان استفاده از نگهدارنده ارتودنسی

متاسفانه نمی توان به صورت دقیق و به طور قطع گفت که تا چند روز، ماه یا حتی چند سال باید از این نگهدارنده ها استفاده کنید. از آنجا که نگهدارنده ها برای هر بیمار به صورت سفارشی ساخته می شوند، بازه زمانی استفاده نیز متفاوت خواهد بود.

شایان ذکر است که نحوه مراقبت، نگهداری و تعهد در استفاده از ریتینر نیز بسیار مهم است. کسانی که به طور منظم و به روشی درست از آن ها استفاده نکنند طول مدت درمانشان بیشتر خواهد بود.

اگر از نگهدارنده ارتودنسی استفاده نکنم چه اتفاقی می افتد؟

اگر دستگاه نگهدارنده خود را طبق دستورالعمل متخصص ارتودنسی استفاده نکنید، ممکن است دندان ها شما به حالت قبل از درمان ارتودنسی برگردند؛ که به اصطلاح گفته می شود، برگشت ارتودنسی رخ داده است. دندان های شما می توانند به جایی که قبلاً بوده‌ اند برگردند؛ یعنی ممکن است دندان های شما تغییر موقعیت داده و دوباره کج شوند و این می تواند باعث هدر رفتن هزینه ها، زمان و بی ثمر شدن صبر و شکیبایی چند ماهه شما شود.

برای نگهداری و استفاده از ریتینر ارتودنسی باید چکار کنم؟

در این خصوص لطفا با جدیت دستورالعمل های ارتودنتیست خود درباره نگهدارنده دندان بعد از ارتودنسی که می تواند شامل توصیه های زیر باشد را دنبال کنید:

• ریتنیر متحرک ارتودنسی، خود را دقیقاً مانند دندان ها و لثه های خود بشویید.
• در حفظ، نگهداری و تمیز کردن ریتینر ثابت ارتودنسی کوشا باشید.
• نگهدارنده متحرک خود را دو بار در هفته در محلول دندانپزشکی قرار دهید.
• اگر از ریتینر ثابت ارتودنسی استفاده می کنید همواره از دهانشویه ها استفاده کنید.
• ریتینر متحرک خود را در دما های بالا قرار ندهید.
• اجازه ندهید بچه های کوچک یا حیوانات خانگی نزدیک دستگاه متحرک شما شوند.

علاوه بر نکاتی که در بالا جهت مراقبت از این دستگاه ها ذکر شد توصیه هایی دیگری نیز برای این منظور وجود دارد:

• شما هنوز هم باید به طور مرتب به دندانپزشک خود مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی شما باید به صورت منظم نگهدارنده دندان بعد از ارتودنسی شما را ببیند تا مطمئن شود که دندان های شما جابجا نشده اند و دستگاه شما در سلامت و اوج عملکرد است.
• هنگام تمیز کردن نگهدارنده و دندان های خود مطمئن شوید که از خمیر دندان های معمولی استفاده نکنید. زیرا سطح آکریلیک ریتینر ارتودنسی متحرک با خمیر دندان های عادی ممکن است آسیب ببیند؛ زیرا این خمیرها می توانند سطح آکریلیک را کاهش داده، و باعث ایجاد باکتری ها می شود.

قیمت نگهدارنده ارتودنسی چقدر است؟

نگهدارنده ارتودنسی نسبت به بریس های ارتودنسی هزینه های کمتری دارد اما باید در حفظ و نگهداری از آن ها کوشا باشید. قیمت نگهدارنده ارتودنسی در سال ۱۴۰۳ حدود ۲ میلیون تومان است، اما برای اطلاع دقیق از هزینه های مربوط به این درمان با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول