آندربایت چیست و چگونه با ارتودنسی درمان می‌شود؟

آندربایت نه تنها در اجتماعات یک مشکل ظاهری بد و نامناسب به نظر میرسد بلکه بهداشت دهان و دندان را به خطر می اندازد و هزینه های دندانپزشکی را نیز به شدت افزایش میدهد. ما در این مقاله شما را به طور کامل با این مشکل آشنا خواهیم کرد و به شما میگوییم که چه چیزی باعث بروز آندربایت دندان میشود و چطور باید آن را با کمک ارتودنسی درمان کرد. این شما و این هر آن چیزی که باید در پاسخ “آندربایت چیست؟” بدانید.

آندربایت چیست؟ (Underbite)

آندربایت دندان یکی از مشکلات بزرگ و ساختاری در استخوان های فک و دندان ها در انسان است و به وضعیتی گفته میشود که در آن فک تحتانی یا پایینی بیمار جلوتر از فک بالایی آن است. به عبارتی دندان های فک پایینی، جلوتر از دندان های فک بالایی هستند. حتی اگر اندربایت خفیف هم باشد باز هم ما آن را در دسته مال اکلوژن های کلاس ۳ قرار میدهیم.

علت آندربایت چیست؟ چرا چنین مشکلی پیش می آید؟

دلایل زیادی وجود دارد که میتوانند باعث شوند فک پایینی جلوتر از فک بالایی باشد. اما برخی از مهمترین علل این عارضه عبارتند از:

عادات بد و ناسالم دوران کودکی

در دوران کودکی ممکن است بر اثر دنبال کردن یا اصرار به انجام دادن برخی عادات باعث بروز آندربایت دندان شود. برای مثال موارد زیر میتوانند مستقیما در پیدایش این عارضه نقش داشته باشند:

• مکیدن انگشت شست
• فشار آوردن زبان به دندان ها فک پایین
• استفاده بیش از حد از پستانک بعد از ۳ سالگی
• تغذیه از بطری بعد از سالهای شیرخوار
• ریفلاکس بلع نادرست

ژنتیک

بیشتر اوقات که چه عرض کنیم تقریبا بیشتر از ۹۰ درصد موارد آندربایت ناشی از مسائل ژنتیکی و ارثی است. اگر فقط یک نفر دیگر در خانواده شما با چنین عارضه ای به دنیا آمده باشد این امکان وجود دارد که شما هم چنین مشکلی داشته باشید و یا آن را به آیندگان خود منتقل کنید.

از آنجا که ژنتیک شکل و اندازه دندان و فک شما را تعیین می کند، هر مسئله ای که به طور طبیعی در خانواده شما وجود داشته باشد می تواند به شما و فرزندانتان نیز منتقل شود. بنابراین علت اصلی آندربایت دندان میتواند ژنتیک باشد.

وارد شدن تروما و آسیب حاد

اگر صدمه حاد و شدیدی به صورت یا فک شما وارد شده باشد میتواند منجر به آسیب شدید به فک شما شود. در این وضعیت نحوه قرار گیری فک و یا دندان ها ممکن است تغییر کند. و  برای مثال فک بالا کمی عقب برود یا فک پایین جلو بیاید. بسیاری از اوقات شما می توانید آسیب وارد شده به فک و جابجایی آن را خیلی زود ترمیم و برطرف کنید، اما بعضی اوقات فک ها بعد از جراحات و حتی جراحی کاملاً بهبود نمی یابند.

تومور

تومورهای موجود در فک یا دهان انسان می توانند موقعیت دندان ها را به هم ریخته و باعث کج شدن آن ها شوند. تومورها حتی در مواقعی میتوانند باعث بیرون زدن یکی از فک ها شوند. اگر عملکرد تومور طوری باشد که فک تحتانی جلوتر باشد آنگاه ما میگوییم که شما آندربایت دارید.

بنابراین به طور کلی موارد زیر باعث ایجاد اندربایت میشوند:

• عادات ناسالم دوران کودکی مثل مکیدن انگشت شست
• ژنتیک
• آسیب و ترومای حاد
• تومور

درمان آندربایت چیست؟

اکثر مردم افراد دندان های صاف و هماهنگی ندارند. همه این افراد معمولا تحت درمان ارتودنسی قرار نمیگیرند. به طور مشابه اگر شخصی آندربایت خفیف داشته باشد نیز در صورتی که مشکلی برای تکلم و جویدن غذا نداشته باشد نیاز به درمان ارتودنسی ندارد. اما اگر مشکلشان جدی باشد باید حتما تحت درمان قرار بگیرند. درمان آندربایت با ارتودنسی اولین و موثرترین نوع درمان این عارضه است. با درمان این مشکل با کمک ارتودنسی افراد از مزایای زیر بهره مند خواهند شد:

• تمیز کردن دندان های شما ساده تر می شود.
• خطر پوسیدگی دندان کمتر می شود.
• خطر بیماری لثه کمتر می شود.
• درمان می تواند تنش در عضلات فک و صورت را تسکین دهد
• احتمال شکستن دندان کمتر است
• اختلال عملکرد مفصل تمپورومندیبولار یا TMJ درمان می شود.

همانطور که گفتیم درمان آندربایت با ارتودنسی دندان میتوان مشکل گشا باشد. ما با کمک دستگاه ها و روش های زیر اقدام به درمان این مشکل میکنیم:

درمان آندربایت با ارتودنسی ثابت و سایر دستگاهای ارتودنسی

بریس های ارتودنسی احتمالاً بهترین گزینه برای درمان آندربایت دندان هستند. برای اینکه بتوانید تحت درمان قرار بگیرید لطفا تنها به یک متخصص ارتودنسی یا یک کلینیک تخصصی قرار بگیرید. زیرا بریس های تقلبی و متخصصین بی تجربه نمیتوانند مشکل شما را کاملا حل کنند.

• تنها راه برای درمان آندربایت دندان مراجعه به یک متخصص دندانپزشکی، معمولاً ارتودنتیست یا جراح دهان و دندان است. متأسفانه، این عارضه چیزی نیست که بتوان با ارتودنسی متحرک مثل اینویزیلاین ها یا Invisalign اصلاح کرد.
• در مواردی که مشکل آندربایت خفیف باشد، یک دندانپزشک می تواند از سیم یا پرانتز پلاستیکی برای جابجایی دندان ها به نقاط صحیح خود استفاده کند.
• اگر دندان ها بیش از حد شلوغ باشند یا به اصلاح دندان ها دچار ازدحام و کراودینگ باشند متخصص ارتودنسی میتواند چند عدد دندان بکشد تا فضا برای صاف کردن سایر دندان ها و فک وجود داشته باشد.

عمل جراحی

بدون هیچ مشکلی اکثر جراحان دهان می توانند از طریق عمل جراحی، آندربایت دندان را اصلاح کنند. زمانی که از طریق جراحی اقدام به اصلاح این مشکل شود میگوییم که شخص تحت عمل جراحی فک قرار گرفته است. در این عمل شخص جراح فک معمولا از طریق برش استخوان فک، سیم ها و پلاک ها یا پیچ های مخصوص ارتوپدی اقدام به اصلاح شکل فک میکند.

نکته: درست مانند هر جراحی دیگری، جراحی فک نیز خطرات زیادی با خود به همراه دارد. بنابراین انجام جراحی فک به منظور درمان آندربایت دندان نیز بدون عوارض نیست و ممکن است شخص دوره نقاهت و بهبودی چندان آسانی در پیش نداشته باشد.

هزینه جراحی فک چقدر است؟

در کشوری مثل آمریکا اگر شخصی تحت پوشش بیمه باشد میتواند نهایتا با ۵۰۰۰ هزار دلار به درمان آندربایت خفیف تا شدید دندان بپردازد. اما اگر همین شخص بیمه نداشته باشد در مواردی ممکن است از ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار دلار هزینه جراحی پرداخت کند. هزینه جراحی آندربایت در کشور ما معمولا متفاوت و شاید کمتر باشد.

چرا هزینه جراحی و درمان آندربایت زیاد است؟

دلیل بالا بودن هزینه درمان آندربایت علاوه بر جراحی به خاطر این است که شامل معاینه اولیه، اشعه ایکس، بیهوشی، برش استخوان و تغییر شکل مجدد فک است. همچنین به تجهیزات ویژه ای برای جراحی فک مانند صفحات فلزی، سیم و پیچ هایی که فک را بعد از عمل نگه می دارند نیاز است.

دوره بهبودی بعد از عمل فک

پس از جراحی، بهبودی کامل ۱ تا ۳ هفته طول می کشد و پس از آن ممکن است به نوعی درمان ارتودنسی بعد از آن (مانند بریس یا نگهدارنده و ریتینر) نیاز داشته باشید.

تفاوت اوربایت و آندربایت چیست؟

تفاوت بین اوربایت و آندربایت دندان تنها در فکی است که جلوتر است. برای مثال در اندربایت همانطور که گفتیم فک پایین جلوتر است. در اوربایت هم فک بالا معمولا بیش از حد جلو است. دقیقا مشابه ارتودنسی آندربایت، درمان اوربایت هم نیازمند ارتودنسی و جراحی است.