۱۰ علت کج شدن دندان ها + روش های مرتب کردن دندان ها

آیا کسی را می شناسید که به طور طبیعی دندان های صافی داشته باشد؟ اکثر مردم حداقل یک یا دو دندان کج در دهان خود دارند و بسیاری دیگر از شلوغی دندان ها و یا تعداد زیادی دندان کج و کوله رنج می برند. همانطور که می دانید، راه درمان کجی و شلوغی دندان ها، ارتودنسی است و باید توسط متخصص ارتودنسی انجام گیرد. امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، می توان از انواع ارتودنسی برای مرتب کردن دندان ها، اصلاح مشکلات بایت  و دیگر مشکلات قابل حل با ارتودنسی استفاده کرد. در ادامه به بررسی علت کج شدن دندان ها می پردازیم.

علت کج شدن دندان ها چیست؟

در این جا سعی داریم به ۱۰ علت کج شدن دندان در بزرگسالی و سنین کودکی بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

۱. ژنتیک متداول ترین علت کج شدن دندان ها

علت کج شدن دندان ها غالبا ژنتیک است. اکثر ما، همانند انتخاب رنگ چشم یا رنگ مو، هیچ کنترلی بر چگونگی درآمدن دندان هایمان نداریم. صفاتی که می توانند منجر به شلوغی دندان ها و عقب یا جلو بودن فک ها شوند، اغلب از والدین به ارث می رسند.

در برخی موارد، علت کج شدن دندان ها کوچکی دهان است. اگر دهانتان بسیار کوچک باشد، احتمال شلوغی دندان ها افزایش یافته و باعث تغییر مکان دندان از جایگاه صحیحش می شود. جلو یا عقب بودن فک ها نیز می تواند موجب مشکلات بایت شود.

۲. عادات غلط

تاثیر برخی عادات غلط که در کودکی شکل گرفته اند، می توانند سال ها بعد نمود پیدا کنند. با اینکه این عادات تسکین دهنده مانند مکیدن انگشت شست یا دیگر انگشتان، استفاده از پستانک تا دوران نوپایی خطرناک به نظر نمی رسند، اما می توانند در آینده موجب کج در آمدن دندان ها و نهایتا ارتودنسی شوند. البته فواید ارتودنسی در کودکان را نباید نادیده گرفت چرا که با آغاز درمان در سنین پایین می توان در وقت و هزینه بیمار صرفه جویی کرد.

علاوه بر این، عادات غیر ارادی دیگری مانند تنفس از راه دهان، پیش آمدگی زبان یا بلع معکوس می توانند موجب کج شدن دندان ها یا مشکلات بایت شوند.

گاهی اوقات عادات روزمره مانند تکیه دادن چانه یا صورت روی دستان و خوابیدن روی شکم می توانند به مرور زمان موجب کج شدن دندان ها شوند.

همانطور که می دانید بسیاری از افراد در طول عمر خود ممکن است به یکی از عادات زیر مبتلا شده باشند، به همین دلیل متخصصان ارتودنسی پس از اتمام درمان ارتودنسی با بریس ها، برای بیماران ریتینر می سازند تا در صورت عدم ترک عادات، مانع از کج شدن دوباره دندان ها شوند.

۳. بالا رفتن سن

زمان هم می تواند تاثیر خود را بر دندان ها بگذارد. متاسفانه با بالا رفتن سن دندان ها تمایل بیشتری به حرکت به سمت جلو، کج شدن و شلوغی پیدا می کنند. بر خلاف تصور عامه، دندان های عقل هیچ تقصیری ندارند و عامل اصلی آن از دست رفتن استحکام و تغییر شکل استخوان فک به مرور زمان می باشد که دندان ها را ترغیب می کند که به جلو حرکت کنند.

۴. آسیب یا ضربه

آسیب دیدن صورت می تواند موجب حرکت دندان ها و نامرتبی آنها شود. همچنین ضربه خوردن به دهان می تواند موجب جا به جایی فک، بیماری لثه و در نهایت کج شدن دندان ها شود. برای کاهش احتمال آسیب دیدن دندان ها در ورزش های رزمی یا خشن مانند هاکی و راگبی بهتر است از محافظ های مخصوص دهان و دندان استفاده کنید.

۵. از دست دادن دندان

از دست دادن دندان های شیری یا اصلی پیش از موعد، می تواند بر جایگاه دندان های باقی مانده تاثیر گذاشته و موجب حرکت آنها به سمت جای خالی آن دندان ها شوند. در برخی موارد، ممکن است دندان های شیری با دندان های اصلی بزرگتری جایگزین شوند که دندان های دیگر را بپوشانند و موجب شلوغی دندان ها شوند.

۶. عدم استفاده از ریتینر پس از پایان درمان ارتودنسی

اصولا متخصص ارتودنسی از بیماران خود می خواهد که پس از پایان درمان ارتودنسی از ریتینر استفاده کنند. در صورتی که بیماران در انجام این کار کوتاهی کنند و یا طبق دستورات پزشک از ریتینر استفاده نکنند، ممکن است به مرور زمان دندان ها جابجا شوند و باعث کج شدن دندان ها شود.

۷. ترمیم های نادرست دندانی

ترمیم های نادرست دندان ها مانند روکش ها و بریج ها می توانند به دندان فشار وارد کنند و موجب حرکت آنها شوند. همچنین آنها ممکن است بر شکل بایت و نحوه روی هم قرار گرفتن دندان ها نیز اثر بگذارد. در صورتی که پس از ترمیم دندان ها، دچار هر گونه مشکلی شدید، سریعا با دندانپزشک ترمیم و زیبایی خود تماس بگیرید.

۸. اندازه فک

نوع تغذیه بشر به مرور زمان مدرن تر شده است و به سمت غذاهای نرم و فرآوری شده کشیده شده است که همین موضوع باعث شده که غذاها نیاز به جویدن کمتر به نسبت اجداد ما داشته باشد؛ که این تغییر به مرور باعث تغییر اندازه فک بشر و کوچک تر شدن آن شده است. دانشمندان معتقد هستند که فک کوچک و تکامل یافته ما هم می تواند یکی از دلایل کج شدن دندان های ما باشد.

۹. بیماری های لثه

یک علت کج شدن دندان ها انواع بیماری های لثه است. در صورتی که درمان بیماری لثه به موقع انجام نشود منجر به بروز عوارض خطرناکی همچون کجی دندان ها، لق شدن دندان ها و یا حتی افتادن دندان ها می شود.

۱۰. مال اکلوژن

وقتی که فردی دچار نامرتبی و ناهماهنگی دندان ها در فک بالا و پایین باشد اصطلاحا گفته می شود که شخص دچار مال اکلوژن است.

رایج ترین انواع مال اکلوژن عبارتند از اوربایت و آندربایت. در صورتی که فردی دچار اوربایت باشد؛ دندان های جلوی فک بالا با فاصله نسبتا چشمگیری از دندان های جلویی فک پایین جلو می زنند. چنانچه فردی دچار آندربایت باشد این اتفاق برعکس اتفاق می افتد.

روش های اصلاح دندان های کج

یکی از سوالاتی که به کرات پرسیده می شود این است که چگونه دندان کج را در خانه صاف کنیم؟ باید یک بار برای همیشه خیال شما را راحت کنیم؛ که به هیچ عنوان روش های خانگی برای درمان دندان های کج موثر نیستند و حتما نیاز به مداخله توسط دندانپزشک دارد. به طور معمول دندانپزشکان برای مرتب کردن دندان ها از دو روش زیر کمک می گیرند.

ارتودنسی دندان

ارتودنسی یک روش تخصصی برای درمان دندان های کج و کوله و نامرتب است. در واقع اولین و بهترین روش برای مرتب کردن دندان ها انجام ارتودنسی دندان توسط متخصص ارتودنسی است. متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست) هر گونه نامرتبی دندانی اعم از خفیف یا شدید را به کمک ارتودنسی ثابت یا متحرک اصلاح می کند.

لمینت یا کامپوزیت دندان

استفاده از ونیرهای دنداپزشکی اعم از لمینت و کامپوزیت دندان در صورتی امکان پذیر است که میزان کجی دندان ها جزئی باشد. در واقع ونیرهای لایه های نازکی هستند که بر روی دندان ها برای رفع عیوب قرار می گیرند.

عوارض کج شدن دندان ها چیست؟

کج شدن دندان ها علاوه بر تاثیر منفی که بر چهره و زیبایی لبخند دارند در برخی مواقع می توانند بر کیفیت زندگی افراد هم تاثیر بگذارند. برای مثال برخی از افرادی که دندان های ناهماهنگ و نامرتبی دارند ممکن است در جویدن غذا دچار مشکل شوند. از جمله سایر معضلاتی که کج بودن دندان ها دارد عبارتند از:

• بیماری پریودنتال: در صورت کج و نامرتب بودن دندان ها رعایت بهداشت دهان و دندان سخت می شود که همین موضوع می تواند منجر به پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال (بیماری لثه) شود. در صورت عدم درمان التهاب لثه در مراحل اولیه ممکن است منجر به بیماری پریودنتیت و در نهایت عفونت جدی و آسیب به استخوان ها و دندان ها شود.
• اختلال در جویدن غذا: دندان های کج و نامرتب روند جویدن غذا را دچار اختلال می کنند که این مشکل به مراتب باعث بروز مشکلات در هضم غذا و مشکلات گوارشی می شود.
• اختلالات گفتاری: در صورتی که دندان ها کج و نامرتب باشند ممکن است در ادای برخی کلمات و حروف مشکل داشته باشید.
• کاهش اعتماد به نفس: برخی از افراد به دلیل کج بودن دندان هایشان سعی می کنند در اجتماع حضور نداشته باشند یا دائم از ماسک استفاده می کنند.